Poradnik ogrodniczy

Jakie prace wykonujemy w grudniu:

OGRÓD:

• Regularnie sprawdzamy stan okryw na wrażliwych drzewach i krzewach.
• Strząsamy mokry śnieg z drzew i krzewów
• Jeśli pod ciężarem śniegu złamały się gałęzie, powinniśmy wyrównać rany  i zabezpieczyć je maścią ogrodniczą.
• Unikamy zrzucania zbyt dużych ilości śniegu na trawnik przy odśnieżaniu chodników i placyków, w celu uniknięcia pojawienia się tzw. pleśni śniegowej.
• Zachowujemy ostrożność przy stosowaniu soli na ścieżkach w pobliżu trawy.
• Wystawiamy karmniki do ogrodu i zaczynamy dokarmiać ptaki.
• Grządki, na których rosną warzywa z siewu jesiennego lub zimujące w gruncie (np. sałata, szpinak, roszponka) przykrywamy włókniną.
• Przeglądamy przechowywane w piwnicy owoce i warzywa.
• Podlewamy w  czasie odwilży zimujące w doniczkach krzewy i byliny.
• Możemy posadzić w doniczce na parapecie pietruszkę i szczypiorek.
• Ubieramy świątecznie choinkę, jeśli będzie żywa pamiętajmy o jak najkrótszym przetrzymywaniu jej w domu.

OCZKO WODNE:

• Pilnujemy, by lód nie pokrył całej powierzchni wody, aby ryby miały stały dostęp do tlenu. W tym celu używamy ręcznego, wędkarskiego świdra lub specjalnej grzałki.

SAD:

• Monitorujemy stan drzew – powstałe rany (pęknięcia, otarcia, wyłamania) zabezpieczamy maścią ogrodniczą ( np. Funaben 03 PA).
• Udeptujemy śnieg wokół młodych drzewek i krzewów, aby utrudnić myszom gnieżdżenie się w pobliżu.
• Bielimy pnie drzew.

DOM:

• Kwiaty doniczkowe przestawiamy bliżej okien, ponieważ cierpią z powodu niedoboru światła.
• Wszystkie kwiaty stojące w ciepłych pomieszczeniach podlewamy często i obficie, a te zimujące w chłodzie znacznie rzadziej, by nadmiar wody nie doprowadził do zgnicia korzeni.
• Zupełnie nie podlewamy kaktusów, aby nie przerywać im głębokiego spoczynku.
• Powietrze w domu staje się suche, co nie służy np. marantom, kalateom, bluszczom i paprociom, dlatego musimy je często zraszać, zamgławiać lub nawilżać ich otoczenie, zakładając na kaloryfery nawilżacze.
• Systematycznie sprawdzamy czy na roślinach nie pojawiają się choroby i szkodniki. Jeżeli stwierdzimy niepokojące objawy, powinniśmy się udać do specjalisty z dziedziny ochrony roślin.

Jakie prace wykonujemy w listopadzie:

OGRÓD:

• Jeżeli pogoda pozwala nadal możemy sadzić drzewa i krzewy liściaste z gołym korzeniem.
• Dopóki ziemia nie przemarzła, sadzimy róże. Pamiętajmy o usypaniu kopczyków z ziemi  lub kompostu dokoła krzewów, a także o owinięciu ich słomianymi chochołami, włókniną lub obłożeniu gałązkami świerkowymi.
• Podlewamy przed zimą rośliny zimozielone i te, które będą przechowywane w donicach na zewnątrz.
• Regularnie grabimy liście i wrzucamy na kompostownik ( jeśli były porażone przez choroby grzybowe powinniśmy je spalić).
• Usypujemy kopczyki z ziemi lub podłoża zimowego 2 w 1 COMPO  wokół krzewów wrażliwych na mróz, np. budlei, hortensji i powojników.
• Osłaniamy w całości ciepłolubne gatunki zimozielone, np. różaneczniki, laurowiśnie, pierisy. Możemy użyć do tego zieloną matę szkółkarską, agrowłókninę,  gotowe kaptury zimowe, słomę.- Zabieg ten jest ściśle uzależniony od temperatury, powinna ona być bliska zeru i utrzymywać się przez kilka dni, wtedy możemy rozpocząć okrywanie. Zbyt wczesne przykrycie  przy słonecznej pogodzie naraża rośliny na przegrzanie i wybudzenie z okresu spoczynku.
• Ściółkujemy ziemię pod roślinami płytko się korzeniącymi (magnoliami, pierisami itp.) oraz świeżo posadzonymi. Stosujemy korę, podłoże zimowe do roślin 2 w 1 COMPO lub kompost.
• Zabezpieczamy kolumnowe iglaki przed wyłamywaniem się gałęzi pod ciężarem śniegu. Obwiązujemy je spiralnie sznurkiem lub owijamy miękką siatką.
• Sadzimy rośliny cebulowe (czosnki , krokusy , narcyzy , tulipany , szafirki) w skrzynkach lub donicach. Pojemniki następnie wkopujemy w wolnym miejscu na rabacie lub zabezpieczamy w drugim, sporo większym, z materiałem izolacyjnym.
• Kosimy trawę, dopóki rośnie. Na zimę powinna mieć niewielką wysokość, wtedy lepiej przetrwa pod śniegiem i szybciej zacznie rosnąć na wiosnę. Cały czas wygrabujemy z muraw opadłe liście.
• Kończymy zbiory warzyw. Najpóźniej wycinamy główki kapusty, wyrywamy pory i wykopujemy pietruszkę.
• Porządkujemy rabaty po roślinach sezonowych i spulchniamy glebę.
• Przekopujemy ogródek i pozostawiamy glebę w „ostrej skibie”, co poprawi jej strukturę. Jeżeli nie jest żyzna, warto wzbogacić ją nawozami organicznymi – kompostem albo przekompostowanym obornikiem.
• W miejscach gdzie nie zamierzamy już nic uprawiać w tym sezonie warto zastosować odkażanie i wzbogacanie gleby w magnez (stosujemy do tego dolomit , kredę lub wapno nawozowe ).

OCZKO WODNE:

• Przycinamy zaschnięte pędy roślin wodnych i przybrzeżnych. Gatunki wrażliwe na mróz przenosimy do ciepłych i widnych pomieszczeń.
• Lilie wodne opuszczamy w najgłębsze miejsce stawu.
• Usuwamy z dna oczka osady oraz opadłe liście.
• Odławiamy z oczek wodnych ryby egzotyczne i przenosimy je do akwarium.
• Wyjmujemy pompy, dokładnie je czyścimy i zakonserwowane chowamy na zimę do pomieszczeń.
• Na powierzchnię oczka naciągamy plastikową siatkę, żeby opadające liście ponownie go nie zaśmieciły.
• Umieszczamy w wodzie styropianowy pływak lub specjalną grzałkę. Gdy oczko skuje lód, umożliwi to dopływ powietrza do wody potrzebnego rybom.

SAD:
Sadzimy drzewa i krzewy owocowe z „gołym korzeniem”.

1. Termin sadzenia - Najlepszym terminem sadzenia roślin z „gołym korzeniem” jest termin jesienny od poł.X . Przy tym terminie ,jeżeli temperatura utrzyma się na powyżej 5°C  wytworzą się zaczątki korzeni co zapewni roślinie lepszy start wiosna. Rośliny uprawiane w pojemnikach możemy wysadzać przez cały okres wegetacji.
2. Sadzenie - Wykopujemy dołek takiej wielkości aby korzenie można było w nim swobodnie rozłożyć. Zbyt długie lub uszkodzone korzenie usuwamy. Dołek zasypujemy i  ugniatamy ziemie .Po posadzeniu roślinę obficie podlewamy. Drzewa sadzimy tak aby miejsce okulizacji znajdowało się nad powierzchnią ziemi. Przy sadzeniu krzewów  powinny być one  posadzone głębiej  o około 5-10cm. Przy sadzeniu nie wolno stosować żadnych nawozów. Aby zabezpieczyć rośliny przed ewentualnym przemarznięciem należy wykonać 20-30cm kopczyk z ziemi (kopczyk ten usuwamy wiosną).
3. W roku następnym ,przed rozpoczęciem wegetacji wykonujemy ciecie formujące (bardzo ważne)

• a)Krzewy przycinamy na 3-4 oczka nad ziemia.
• b)Drzewa nie rozgałęzione tniemy na wysokości ok. 1m.
• c)Drzewa z ukształtowana koronką: do wysokości ok. 0,8m usuwamy wszystkie pędy boczne, następnie idąc w górę kolejne pędy  skracamy o 1/2 a najwyższe o 2/3 długości (pokrój „choinki” z wyraźnymi piętrami)

Przewodnik skracamy ok. 50cm od ostatniego pędu bocznego.

• Wykonujemy pyszne i zdrowe przetwory z owoców.
• Wycinamy te pędy malin i jeżyn, które owocowały w tym roku.
• Wygrabujemy opadłe liście.
• Usuwamy pędy na których znajdują się oprzędy szkodników. Zbieramy z drzew i palimy tzw. mumie (wysuszone i porażone przez choroby grzybowe owoce).
• Zakładamy na pnie drzew siatki lub specjalne opaski chroniące drzewa i krzewy przed zającami i sarnami. W sprzedaży dostępne są również specjalne preparaty odstraszające w/w zwierzęta.

DOM:

• Kwiaty doniczkowe przestawiamy bliżej okien, ponieważ cierpią z powodu niedoboru światła.
• Wszystkie kwiaty stojące w ciepłych pomieszczeniach podlewamy często i obficie, a te zimujące w chłodzie znacznie rzadziej, by nadmiar wody nie doprowadził do zgnicia korzeni.
• Zupełnie nie podlewamy kaktusów, aby nie przerywać im głębokiego spoczynku.
• Powietrze w domu staje się suche, co nie służy np. marantom, kalateom, bluszczom i paprociom, dlatego musimy je często zraszać, zamgławiać lub nawilżać ich otoczenie, zakładając na kaloryfery nawilżacze.
• Systematycznie sprawdzamy czy na roślinach nie pojawiają się choroby i szkodniki. Jeżeli stwierdzimy niepokojące objawy, powinniśmy się udać do specjalisty z dziedziny ochrony roślin.  

SAD:
W miesiącu listopadzie wykonujemy kolejne opryski drzew i krzewów owocowych, w różnych fazach rozwojowych roślin:

• a) Podczas opadania liści, okres bezlistny: czereśnia i wiśnia ( rak bakteryjny ), brzoskwinia i morela ( rak bakteryjny, leukostomoza drzew pestkowych, kędzierzawość liści brzoskwini ).
• b) Po zbiorze: malina ( zamieranie pędów malin, mszyce, przędziorki, przeziernik malinowiec, pryszczarek namalinek łodygowy ).
• c) W pozostałych uprawach w okresie bezlistnym, nie ma szczegółowo określonych preparatów służących do ochrony roślin. Jednak można wykonać następujące zabiegi: dokładne wygrabienie liści wokół drzew, usunięcie z drzew wszystkich zaschniętych owoców ( tzw. mumie ), ewentualnie profilaktyczny oprysk preparatami miedziowymi.

Jakie prace wykonujemy w październiku:

OGRÓD:
- SADŹMY JESIENIĄ - CIESZMY SIĘ WIOSNĄ
Jesienne sadzenie roślin (szczególnie wrzesień i październik) ma szereg zalet i w niczym nie ustępuje wiosennemu okresowi sadzenia a czasami nawet może okazać się terminem lepszym, który może przekładać się na uzyskanie bardzo dobrych wyników przyjęć i dalszego wzrostu roślin. Jakie są zalety jesiennego sadzenia roślin?

1. Rośliny dobrze się przyjmują gdyż omijają okres letnich upałów, które czasami pojawiają się już w końcu maja i mają silny negatywny wpływ na wzrost roślin posadzonych wiosną. W okresie jesieni notujemy  więcej opadów, więc świeżo posadzone rośliny trafiają na lepsze warunki wilgotnościowe podłoża, co ma kolosalny wpływ na przyjmowanie się roślin. Zwiększona ilość opadów ma bardzo korzystny wpływ na przyjęcia roślin szczególnie w ogrodach i działkach rekreacyjnych pozostawianych bez stałej opieki a także w nasadzeniach miejskich. Ponieważ skraca się dzień to nawet w słoneczne dni rośliny są mniej narażone na wysychanie niż latem. Temperatura gleby sprzyja rozwojowi systemu korzeniowemu, co ma ogromne znaczenie dla zimowania roślin i ich wzrostu w roku następnym.
2. Rośliny lepiej rosną w roku następnym gdyż proces ukorzeniania będzie prowadzony od września do listopada oraz już w (marcu) kwietniu i  w maju  nasze rośliny rozpoczną normalną bardzo intensywną wegetację. W przypadku gatunków kwitnących wiosną i wczesnym latem możemy spodziewać się intensywnego kwitnienia. Będą również lepiej przygotowane na przejście ewentualnych letnich upałów oraz odporniejsze na choroby i szkodniki.
3. Wrześniowy termin sadzenia jest szczególnie polecany w przypadku sadzenia gatunków zimozielonych ( np. roślin iglastych) kopanych z bryłą korzeniową. Październikowy termin sadzenia jest polecany dla większości drzew liściastych sadzonych z tzw. gołym korzeniem ( w tym także drzew i krzewów owocowych )

• Wykonujemy nawożenie jesienne.
• Usuwamy przekwitłe kwiatostany i zasychające pędy bylin.
• Podlewamy przed zimą rośliny zimozielone i te, które będą przechowywane w donicach na zewnątrz.
• Zbieramy nasiona przekwitłych kwiatów, suszymy i pozostawiamy do wiosny w papierowej torebce, w suchym i chłodnym miejscu.
• Regularnie grabimy liście i wrzucamy na kompostownik ( jeśli były porażone przez choroby grzybowe powinniśmy je spalić).
• Sadzimy rośliny cebulowe (czosnki , krokusy , lilie , narcyzy , tulipany , szafirki, przebiśniegi ).
• Jeśli jeszcze nie wykopaliśmy bulw dalii, mieczyków, krokosmii to powinniśmy teraz to zrobić. Oczyszczamy i suszymy je przez kilkanaście dni, następnie przechowujemy w chłodnym i suchym miejscu.
• Wykopujemy co dwa – trzy lata lilie, po oczyszczeniu i oddzieleniu cebul przybyszowych sadzimy je w nowym miejscu.
• Usuwamy z rabat rośliny jednoroczne, które nie są już atrakcyjne i sadzimy wrzosy, bratki, chryzantemy - aby ogród był piękny i kolorowy również jesienią.
• Przed nadejściem przymrozków kończymy zbiór pomidorów, papryki, oberżyny, kukurydzy cukrowej, fasoli szparagowej i karczochów.
• W połowie miesiąca po raz ostatni kosimy trawnik, najlepiej pozostawić źdźbła nie krótsze niż 5 cm.
• Przygotowujemy materiały (agrowłókninę zimową, kaptury z wółkniny, maty słomiane i super nowość podłoże zimowe do roślin 2 w 1 COMPO) do okrywania roślin.
• Przekopujemy ogródek i pozostawiamy glebę w „ostrej skibie”, co poprawi jej strukturę. Jeżeli nie jest żyzna, warto wzbogacić ją nawozami organicznymi – kompostem albo przekompostowanym obornikiem.
• W miejscach gdzie nie zamierzamy już nic uprawiać w tym sezonie warto zastosować odkażanie i wzbogacanie gleby w magnez (stosujemy do tego dolomit , kredę lub wapno nawozowe ).

• Przycinamy zaschnięte pędy roślin wodnych i przybrzeżnych. Gatunki wrażliwe na mróz przenosimy do ciepłych i widnych pomieszczeń.
• Lilie wodne opuszczamy w najgłębsze miejsce stawu.
• Usuwamy z dna oczka osady oraz opadłe liście.
• Odławiamy z oczek wodnych ryby egzotyczne i przenosimy je do akwarium.
• Wyjmujemy pompy, dokładnie je czyścimy i zakonserwowane chowamy na zimę do pomieszczeń.
• Na powierzchnię oczka naciągamy plastikową siatkę, żeby opadające liście ponownie go nie zaśmieciły.

1. Termin sadzenia - Najlepszym terminem sadzenia roślin z „gołym korzeniem” jest termin jesienny od poł.X . Przy tym terminie ,jeżeli temperatura utrzyma się na powyżej 5°C  wytworzą się zaczątki korzeni co zapewni roślinie lepszy start wiosna. Rośliny uprawiane w pojemnikach możemy wysadzać przez cały okres wegetacji.
2. Sadzenie - Wykopujemy dołek takiej wielkości aby korzenie można było w nim swobodnie rozłożyć. Zbyt długie lub uszkodzone korzenie usuwamy. Dołek zasypujemy i  ugniatamy ziemie .Po posadzeniu roślinę obficie podlewamy. Drzewa sadzimy tak aby miejsce okulizacji znajdowało się nad powierzchnią ziemi. Przy sadzeniu krzewów  powinny być one  posadzone głębiej  o około 5-10cm. Przy sadzeniu nie wolno stosować żadnych nawozów. Aby zabezpieczyć rośliny przed ewentualnym przemarznięciem należy wykonać 20-30cm kopczyk z ziemi (kopczyk ten usuwamy wiosną).
3. W roku następnym ,przed rozpoczęciem wegetacji wykonujemy ciecie formujące (bardzo ważne)

• Krzewy przycinamy na 3-4 oczka nad ziemia.
• Drzewa nie rozgałęzione tniemy na wysokości ok. 1m.
• Drzewa z ukształtowana koronką: do wysokości ok. 0,8m usuwamy wszystkie pędy boczne, następnie idąc w górę kolejne pędy  skracamy o 1/2 a najwyższe o 2/3 długości (pokrój „choinki” z wyraźnymi piętrami)

• Wykonujemy pyszne i zdrowe przetwory z owoców.
• Przygotowujemy miejsce, gdzie będziemy przechowywać owoce – wybielamy je i spryskujemy środkami grzybobójczymi, co najmniej na trzy tygodnie przed ustawieniem tam skrzynek.
• Owoce przeznaczone na zimę (gruszki, jabłka), zrywamy 1-2 tygodnie przed dojrzeniem.
• Wycinamy te pędy malin i jeżyn, które owocowały w tym roku.
• Chronimy owoce winorośli przed zjadaniem  przez ptaki (np.za pomocą siatek na ptaki ).

• Przestajemy dokarmiać rośliny domowe nawozami z dużą zawartością azotu, przygotowujemy nawozy jesienno - zimowe.
• Ze skrzynek balkonowych usuwamy przekwitłe i zaschnięte rośliny jednoroczne, aby nasze balkony i tarasy pozostały nadal piękne. Sadzimy kolorowe jesienne chryzantemy, wrzosy i bratki.
• Przenosimy do pomieszczeń rośliny wrażliwe uprawiane w pojemnikach – oleandry, kamelie, drzewka cytrynowe ustawiamy w widnych, ciepłych miejscach i regularnie podlewamy.
• Systematycznie sprawdzamy czy na roślinach nie pojawiają się choroby i szkodniki. Jeżeli stwierdzimy niepokojące objawy, powinniśmy się udać do specjalisty z dziedziny ochrony roślin.
• Wykonujemy wina i nalewki.

• a) Podczas opadania liści, okres bezlistny: czereśnia i wiśnia ( rak bakteryjny ), brzoskwinia i morela ( rak bakteryjny, leukostomoza drzew pestkowych, kędzierzawość liści brzoskwini ).
• b) Po zbiorze: malina ( zamieranie pędów malin, mszyce, przędziorki, przeziernik malinowiec, pryszczarek namalinek łodygowy ).
• c) W pozostałych uprawach w okresie bezlistnym, nie ma szczegółowo określonych preparatów służących do ochrony roślin. Jednak można wykonać następujące zabiegi: dokładne wygrabienie liści wokół drzew, usunięcie z drzew wszystkich zaschniętych owoców ( tzw. mumie ), ewentualnie profilaktyczny oprysk preparatami miedziowymi.